Zabiegi stosowane w medycynie oraz kosmetologii z zastosowaniem prądu elektrycznego o dużej częstotliwości to tak zwane zabiegi elektrochirurgiczne. Polegają one na wykorzystaniu prądu o odpowiedniej częstotliwości, po to by uzyskać zamierzony efekt na tkance ciała człowieka. Jednym z efektów jest elektrokoagulacja, która polega na ścięciu się białka, odparowaniu wody z tkanki, a tym samym jej zniszczeniu. Koagulację z wykorzystaniem prądu, używa się najczęściej do usuwania kurzajek, brodawek, włókniaków, a także to zamykania naczynek krwionośnych czy usunięciu zbędnego owłosienia. Dzięki użyciu diatermii do minimum ograniczana jest inwazyjność zabiegu oraz ryzyko wystąpienia krwawienia w trakcie lub po zabiegu.
Obecnie medycyna praktycznie każdej dziedziny wykorzystuje diatermie chirurgiczne na swoich oddziałach czy w gabinetach. Diatermie stanowią narzędzie wykorzystywane do około 80% zabiegów z zakresu chirurgii i stały się podstawowym wyposażeniem bloków operacyjnych, oddziałów ratunkowych, pracowni endoskopii czy gabinetów zabiegowych.
Diatermie wykorzystują prąd zmienny o niskim napięciu oraz wysokiej częstotliwości. Dzięki temu, że organizm ludzki jest przewodnikiem, istnieje możliwość przepływu odpowiedniego rodzaju prądu pomiędzy sprzętem, a tkanką, w zależności od pożądanego efektu zabiegowego. Pod wpływem prądu dochodzi do podgrzania tkanki do odpowiedniej temperatury, a co za tym idzie do jej uszkodzenia, zamknięcia naczyń krwionośnych lub do jej całkowitego odparowania i zniszczenia. Usunięcie niechcianych zmian jest natychmiastowe i nie wymaga zakładania szwów.
Elektrokoagulacja przeprowadzona za pomocą diatermii chirurgicznej znajduje swoje zastosowanie w medycynie oraz kosmetologii. Tego rodzaju działanie polega na ścięciu się białek tkanki za pomocą łuku elektrycznego o dużej częstotliwości. Elektrokoagulacja wykorzystywana jest w większości przypadków do usuwania niechcianych czy podejrzanych zmian skórnych, takich jak brodawki czy kurzajki. Dzięki niej można również zamknąć popękane czy rozszerzone naczynka krwionośne, tak zwane pajączki, które są bardzo nieestetyczną ozdobą naszej skóry.
Zastosowanie elektrochirurgii do usunięcia zmian skórnych ma wiele pozytywów. Jednym z nich jest bardzo mała inwazyjność zabiegu, dzięki czemu praktycznie nie występuje ryzyko powikłań czy zakażenia skóry po zabiegu. Kolejnym pozytywnym aspektem jest krótki czas trwania zabiegu oraz fakt, że wykorzystanie diatermii powoduje zamknięcie naczyń krwionośnych, czego efektem jest brak wystąpienia krwawienia. Zabieg jest bezpieczny, nie wymaga hospitalizacji i nie wyklucza pacjenta z życia codziennego.
Podstawową kwestią działania diatermii chirurgicznej jest fakt, że produkuje prąd o wysokiej częstotliwości – powyżej 200 kHz. Jest to bardzo istotne, gdyż dopiero taka częstotliwość nie wpływa na układ nerwowy i sercowy. Mniejsze napięcie jest odczuwalne dla organizmu ludzkiego w niebezpieczny sposób, może być nawet zagrożeniem dla życia i zdrowia. W trakcie ogrzewania tkanek poprzez diatermię, w zależności od wybranej temperatury, zachodzą odpowiednie reakcje:
|
Temperatura |
Efekt |
|
<40° |
- |
|
>40° |
powoduje hipertemię, czyli zatrzymanie pracy tkanek, uszkodzenie ich, a finalnie ścięcie się białek komórkowych; |
|
>60° |
wywołuje obumieranie tkanek, odparowywanie wody oraz kurczenie się tkanki łącznej; |
|
>100° |
wywołuje zwęglenie tkanek, tak zwaną karbonizację; |
|
>300° |
temperatura powyżej 300° to waporyzacja, czyli odparowanie tkanki w całości. |
W zależności od efektu, który chirurg chce uzyskać, wybiera on odpowiednią temperaturę. Zamierzony efekt może uzyskać w zależności od rozkładu ciepła w tkankach. Ilość ciepła definiuje się poprzez:
Elektrokoagulacja przeprowadzona za pomocą diatermii chirurgicznej znajduje swoje zastosowanie w medycynie oraz kosmetologii. Tego rodzaju działanie polega na ścięciu się białek tkanki za pomocą łuku elektrycznego o dużej częstotliwości. Elektrokoagulacja wykorzystywana jest w większości przypadków do usuwania niechcianych czy podejrzanych zmian skórnych, takich jak brodawki czy kurzajki. Dzięki niej można również zamknąć popękane czy rozszerzone naczynka krwionośne, tak zwane pajączki, które są bardzo nieestetyczną ozdobą naszej skóry.
Zastosowanie elektrochirurgii do usunięcia zmian skórnych ma wiele pozytywów. Jednym z nich jest bardzo mała inwazyjność zabiegu, dzięki czemu praktycznie nie występuje ryzyko powikłań czy zakażenia skóry po zabiegu. Kolejnym pozytywnym aspektem jest krótki czas trwania zabiegu oraz fakt, że wykorzystanie diatermii powoduje zamknięcie naczyń krwionośnych, czego efektem jest brak wystąpienia krwawienia. Zabieg jest bezpieczny, nie wymaga hospitalizacji i nie wyklucza pacjenta z życia codziennego.
1. Cięcie
Cięcie przy użyciu diatermii chirurgicznej jest niesamowicie precyzyjne, czyste i cienkie. Taki efekt uzyskuje się dzięki skoncentrowaniu prądu o wysokiej częstotliwości na małej powierzchni elektrody aktywnej. Aby cięcie mogło powstać, musi dojść do wytworzenia łuku elektrycznego między elektrodą aktywną, a tkanką. Łuk powoduje punktowy przepływ prądu elektrycznego do tkanki, czego efektem jest jej przecięcie. Najlepszy do cięcia jest prąd bez modulacji za to o wysokiej częstotliwości i przebiegu sinusoidalnym. Takie połączenie powoduje czyste i proste cięcie z równoczesnym zachowaniem hemostazy.
2. Koagulacja
Przeprowadzana jest na zredukowanej gęstości prądu przy użyciu elektrody o dużej powierzchni (odwrotnie niż w przypadku cięcia), po to, by energia mogła rozproszyć się równomiernie, czego efektem będzie wysuszenie komórek na powierzchni, bez dalszej penetracji tkanki. Tak potraktowane tkanki tworzą swego rodzaju skoagulowaną izolację, która powstrzymuje przed głębszą penetracją tkanek. W trakcie koagulacji wykorzystywany jest prąd modulowany, a jego stopień zmodulowania ma wpływ na jakość cięcia, stopień hemostazy oraz natężenie usuwania tkanek z powierzchni zabiegowej. Im głębsza modulacja prądu, tym intensywniejszy efekt koagulaji.
3. Prąd mieszany (cięcie z koagulacją)
Diatermia chirurgiczna ma możliwość pracy przy napięciu występującym pomiędzy cięciem, a koagulacją, a więc stwarza to możliwość osiągnięcia różnych efektów. Prąd mieszany pozwala na cięcie z równoczesnym zamykaniem tkanek, czyli zachowaniem homeostazy. Jeśli zależy nam na osiągnięciu efektu zwiększonej koagulacji w stosunku do tych, które zostały zniszczone, należy korzystać z przerywanego prądu przy zwiększaniu napięcia.
Zabiegi przy wykorzystaniu elektrochirurgii są polecane z wielu względów, a główne z nich to:
Diatermia wykorzystywana jest do zabiegów chirurgicznych, a więc wymaga przestrzegania zasad bezpieczeństwa oraz nałożone są na nią pewne ograniczenia. Nie wolno poddawać się zabiegowi z wykorzystaniem elektrochirurgicznego narzędzia gdy jesteśmy w ciąży, mamy problemy z krzepliwością krwi lub problemy z krążeniem. Zabieg może okazać się bolesny, dlatego stosuje się maści znieczulające z zawartością prokainy oraz lidokainy, więc uczulenie na którąś z tych substancji jest kolejnym przeciwwskazaniem do przeprowadzenia zabiegu elektrochirurgicznego. Kolejnym przeciwwskazaniem może być posiadanie rozrusznika serca, lecz nie jest to stan rzeczy, który kategorycznie wyklucza pacjenta z zabiegu.
Jak widać, przeciwwskazań jest naprawdę niewiele, a korzyści płynące z wykorzystania diatermii chirurgicznej są naprawdę ogromne. Tradycyjne metody chirurgiczne wiążą się z dłuższym czasem trwania zabiegu, z koniecznością zakładania szwów oraz dłuższą rekonwalescencją i ryzykiem wystąpienia nieestetycznej blizny. Diatermia gwarantuje czyste i precyzyjne cięcie, po którym przeważnie nie pozostaje żaden ślad, nie wymaga również nakładania szwów i nie jest przeprowadzana z użyciem znieczulenia, a więc pacjent tego samego dnia może powrócić do swoich codziennych zajęć.